Bedrettin Dalan temel attı, Nurettin Sözen perili köşk yaptı. Recep Tayyip Erdoğan işler hale getirdi. 50 ilin ticaretinin toplamından daha büyük kapasiteye sahip ve İstanbul'un vergisinin yüzde 18'ini ödüyor
Perpa tam 50 kentin ekonomisine bedel
PERŞEMBE Pazarı denince akla Karaköy'deki, Haliç'e paralel cadde akla gelir. Ne yoktur ki burada? Orman motorundan, cam çivisine, deniz motorundan motosiklete, bağ-bahçe makasından bilgisayara, akla gelebilecek ne ararsan burada bulman mümkün.
Ama şimdi İstanbul'da ikinci bir Perşembe Pazarı, yani PERPA var. Ünlü Darülaceze'nin hemen yanıbaşında çok katlı bir alış-veriş merkezi. Yürüyen merdivenli, yorulduğunuzda oturup çayınızı, kahvenizi yudumlayabileceğiniz kafeteryalar, karnınızı doyurabileceğiniz büfe ve lokantalarıyla gün boyu hizmet vermeye hazır bir çarşı.
Hedef Perşembe Pazarı
PERPA projesinin mimarı, dönemin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Bedrettin Dalan'dır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi şehrin ulaşım sorununu çözmek için, 1984'te Karaköy'deki Perşembe Pazarı'nı hedef almıştı. Perşembe Pazarı'nda ticari faaliyetlerini sürdüren çoğunluğu hırdavat, makine aksamı, elektrik, cıvata, rulman üretici ve satıcılarını kapsayan PERPA Kooperatifi'ni kurdurdu.
İnşaat üç yıllık kısa bir zaman içerisinde tamamlanarak 1989 yılında açıldı. Beraberinde birçok sorunu da getirerek...
'Perili Köşk' oldu
Nurettin Sözen 1989'da Büyükşehir Belediye Başkanı seçildi. Sözen, belediyeye ait yüzde 45 hisseyi ne sattı, ne de kiraya verdi. Böyle olunca da koca Perpa İş Merkezi adeta 'perili köşk' oldu.
Perpa'da dükkanını açan esnaf, yalnız ve işsiz kalmıştır. İlk seçimlerde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nı Sözen kaybeder, koltuğa bugünün Başbakanı Recep Tayip Erdoğan oturur. Erdoğan Perpa'yı kurtaracak ve şehir içi ulaşımını çözecek formülü bulmuştur. Belediyeye ait yüzde 45'lik bölümü de satışa çıkararak, bugünkü modern ve her türlü ihtiyaca cevap veren Perpa'yı işler hale getirir.
PERPA'nın yapımı tamamlanınca, Karaköy'deki Perşembe Pazarı esnafıyla Eminönü Belediyesi arasında neredeyse savaş çıkacaktı. Eminönü Belediyesi 1997'de tamamlanan PERPA'ya taşınmaları için esnafa bir yıllık bir süre tanıdı. Ancak esnafın taşınmaya hiç de niyeti yoktu. Zaman zaman direnişler, gösteriler oldu. Esnaf gün oldu zabıtayla, gün oldu polisle karşı karşıya geldi. Kimi şimdi olduğu gibi taşınmamakta direndi. Büyük çoğunluğu ise 7 bin 500 kişiye istihdam olanağı tanıyan yeni iş merkezine taşındı.
2000 yılının başında sadece bine yakın iş yerinin kullanıldığı Perpa, esnafın yoğun talebiyle dolmaya başladı. 4 bin 500 işyerinin 3 bin 680'ini doldurmayı başardıklarını belirten Perpa Başkanı Mithat Yümlü, sadece 800 boş dükkanları kaldığını söyledi.
50 ile bedel
Perpa Toptancılar Çarşısı, Yönetim Kurulu Başkanı Mithat Yümlü, 'uyuyan dev' durumundaki iş merkezini İstanbul'un en hareketli mekanı haline getirmek için gecesini gündüzüne kattı. Şimdi zaman zaman günde 15 bin aracın giriş çıkış yaptığı PERPA, zadece İstanbullular'ı değil, Türkiye'nin dört yanından gelenleri de ağırlıyor.
PERPA esnafının Perşembe Pazarı ve Eminönü esnafından daha fazla satış yaptığını ifade eden Yümlü şöyle konuşuyor:
'Çarşıdaki esnafımız daha önce gelmediği için pişman oluyor. Birkaç yıl öncesine kadar yeri bile bilinmeyen Perpa'ya günlük araç giriş sayısı 15 bini buluyor. Bir alışveriş merkezi için rekor bir sayı. Bu çarşıda 7 bin 500 kişiye istihdam sağlanıyor.'
Ulaşım rahat
Eminönü esnafının 1997'de Perpa'ya gelmemek ve bölgeyi terk etmemek için eylem yaptığını da hatırlatan Yümlü, 'Eyleme katılan arkadaşlarımızın çoğu şimdi burada. Daha önce gelmedikleri için pişman oldular. Diğer arkadaşlarımızın da hem Eminönü'nün kurtuluşu, hem kendileri için Perpa'ya gelmesini bekliyoruz. Perpa, çevre yollarının kenarındaki konumuyla ulaşılması rahat ve aynı zamanda da şehir merkezine yakın bir merkezdir' diyor.
Plazalardaki yüksek genel giderlerden kaçan firmaların kira, aidat gibi sabit giderleri çok daha az olan, trafik, otopark ve güvenlik sorunu yaşanmayan Perpa'yı tercih ettiğini belirten Yümlü, 3 bin 600'ü aşkın firmanın faaliyet gösterdiği iş merkezinin Türkiye'nin en büyük, dünyanın ise sayılı iş merkezlerinden biri olduğunu kaydetti.
Günde 15 bin araç
Yümlü, her gün 20 bin çalışanın Perpa'da işbaşı yaptığını, buna ek olarak 40-50 bin müşterinin de iş merkezine giriş-çıkış yaptığını söyledi. İş merkezinin otoparkına, Atatürk Havalimanı'nda bile yaşanmayan bir yoğunlukla günde 15 bin araç girdiğini, bu rakamın bazen 17 bine kadar çıktığını dile getiren Yümlü, 'Bütün bu özellikleriyle Perpa'da ekonominin nabzını tutmak mümkün. Ekonomik krizlerle sarsılan pek çok firmanın aylık kiraları ve diğer sabit giderleri yüksek olan plaza tipi iş merkezlerinden çıkarak, benzer hizmetleri aynı kalitede sunan Perpa'ya yerleşti' diye konuşuyor.
9 bin vergi mükellefi
69 bin metrekare ile dünyanın en büyük monoblok gövdesine sahip binalardan olan PERPA, kelimenin tam anlamıyla devasa bir yapı. 45 bin metrekare üzerine oturmuş 13 kattaki yolların toplam uzunluğu 38 kilometreyi buluyor. Çağdaş ticaretin kalbinin attığı bu merkezde, 24 yürüyen merdiven ve 36 asansör kullanıma sunulmuş durumda. 9 bin vergi mükellefinin bulunduğu PERPA, bugün İstanbul'da toplanan verginin yüzde 18'ini ödeyen dev bir ticaret merkezi durumunda...
