Değerlendirme özet raporu aşağıda haberin sonunda ekte PDF olarak yer almaktadır.
Haber videosunu izlemek için TIKLAYINIZ
İstanbul'un deprem riski ile karşı karşıya olması nedeniyle, PERPA Kooperatifi, Okmeydanı Şişli'de yer alan alana PERPA'yı kurarken binanın depreme dayanıklı olması için her türlü tedbiri aldı. İki bloktan oluşan dev binanın içine araçlar giriyor, yükleme boşaltma yapılıyor, dükkan sahiplerinin depoları binanın içinde bulunuyor. Bu büyük yükü taşıyacak binanın oldukça sağlam olması gerekiyordu. PERPA Ticaret Merkezi’nin taşıması gereken ağır yük ve deprem gerçeği göz önüne alınarak nasıl inşa edildiğini PERPA Ticaret Merkezi'nin statik proje mühendisi Zihni TEKİN'e sorduk.
"Perşembe Pazarını bir binanın içine taşımak ve depo sistemini her firma için hızla işler hale getirmek için bina yatay olmak zorundaydı. Bunun dışında bir diğer mühim konu da PERPA metal ağırlıklı yük taşınan bir yer. Güvenlik için yüksek katlı yapmak yerine yatayda yaymayı tercih ettik. Böylece temele binecek yükü, arazinin tamamını kullanarak dağıttık"
Yük taşımaya ve depreme dayanıklı olması niçin PERPA'yı kayanın üzerine oturttuk!
"İstanbul’un deprem riskine göre binayı tasarladık ve yaptık. Yarı prefabrik yarı yerinde dökme (cast in place) bir yapıyı o zamanın teknolojisinde nasıl yapabiliriz sorusunu sorduk. Düşey yükleri taşıyan kolonlar ve yatayda da kirişleri olmak üzere binanın taşıyıcı ana sistemleri var. Yapının her bir metrekaresi 1.5 ton/m2 yük taşıyacak şekilde döşemeleri prefabrik yaptık. Bu çok büyük bir yük. Noktasal yük bırakmayacak şekilde yükü binanın her yerine yaydık. Binanın altı tamamen kaya. Temel kayanın üzerine oturtuldu. Kazı zaten aylarca sürdü. Dinamit kullanmak istemedik ve gagalı kazıcılarla patlatma yaparak kazıyı tamamlayabildik.
Türkiye'nin deprem bölgesinde olması nedeniyle bu yapıda kullanılacak bütün agregaların özel ocaklardan gelmesine çok dikkat ettik. Deniz kumu asla kullandırmadık. Kumlar Sakarya'dan geldi ve bizim denetimimizden geçti. İnşaat alanına beton santrali kuruldu. Santraldeki beton dökümü için malzeme reçetelerini yani agrega karışım oranlarını biz verdik. Çimento miktarını, kullanılacak her metreküpteki su miktarını... Bütün donatılar S420 yani şimdiki yeni adıyla B420C sınıfı oldu. Torçelik ve İzdaş'tan geldi. Düktil malzeme seçtik. Toplama demir asla kullanmadık. Sertifikalı ürün tercih ettik."
1999 Gölcük Depreminden sonra İstanbul Valiliği, deprem acil durumunda devlet yönetimiyle ilgili bütün birimleri PERPA’da toplamak üzerine toplantı yaptı.
"Her kolondan aktarılan temele gelecek yükler oldukça büyük. Bunu tekil temel veya sürekli temellerle çözmek mümkün değildi. Diyafram özelliği çok yüksek, 120 cm kalınlıkta bir radye temeli yaparak tüm yükü zeminin taşıma kapasitesine uygun bir şekilde yaydık. Böylesi sağlam zeminlerde, alttaki zemin tabakası magmatik bir yapıyla oluştuğu için depremin yapıya aktardığı momentum (kitle çarpı ivme) minimumdur. Depremin oluşturduğu dinamik hareketler, binaya en az seviyede aktarılır. PERPA son derece güvenli bir bina. 1999 Gölcük Depremini, İstanbul'da hissetmeyen binalardan bir tanesi PERPA’dır. O dönemde İstanbul Valiliği PERPA’yı ziyaret etti. Deprem acil durumunda devlet yönetimiyle ilgili bütün birimleri PERPA’da toplamak üzerine toplantı yapıldı."
PERPA Ticaret Merkezi statik proje mühendisi Zihni TEKİN ile yaptığımız röportajın tamamını okumak için TIKLAYINIZ
PERPA Kooperatifi Yönetimi, 1998 Deprem Yönetmeliğine kabul edildikten sonra, yönetmeliğe Göre Tahkik Statik, Betonarme ve Kapasite Hesaplarını yaptırdı. 17 Ağustos 1999 Marmara Bölgesi Depremi Sonrası da PERPA Ticaret Merkezi Binasının Yapı Güvenliğinin Araştırmasını uzman firmaya yaptırttı. Değerlendirme Raporuna göre:
"Perpa Ticaret Merkezi B Blok'ta işletmeye açılmış her mekan tek tek dolaşılarak inceleme yapıldı. Bilindiği gibi binanın temel zemini, zemin sınıfı açısından sağlam kaya niteliklidir. Buna rağmen işin yapıldığı tarihlerdeki sürat talebinden dolayı çok kalın taşıma kapasitesi yüksek radye jeneral temel sistemi uygulanmıştır. Bugün bu kararın doğruluğunu yaşadığımız gibi gelecekte de binanın aynı güvende olduğunu ekteki tahkik hesapları göstermektedir... Binanın peryodu zeminin peryodundan çok büyük olduğu için bina depremin tesirlerini çok az hissetmektedir. Bu yüzden depremin meydana getirdiği tesirler (enerji açısından) çok küçük kalmaktadır. Dolayısıyla binanın rezonansa gelmesi imkansız görülmektedir. Hesaplar tüm katların kolon ve kirişleri için düzenlenmiş, her kolon ve kirişin orijinal proje donatıları ile mukayese edilmiş olup, beton kesiti ve içindeki konmuş donatıları fazlası ile yeterli bulunmuştur"
Değerlendirme özet raporu aşağıda haberin sonunda ekte PDF olarak yer almaktadır.
PERPA Ticaret Merkezi, özenle inşa edilmiş, çok güvenli, kayanın üzerine oturtulmuş bir kaledir. Olası bir İstanbul depreminde devlet yönetim birimlerinin acil durum yönetim merkezi olarak kullanmayı öngördükleri bir binadır.